ذهنیت طرحوارهای چیست و چگونه درمان میشود؟
![ذهنیت طرحوارهای چیست و چگونه درمان میشود؟ 1 ذهنیت طرحوارهای|مرکز مشاوره طرحواره](https://clinictarhvareh.com/wp-content/uploads/2024/01/Schematic-mentality.webp)
ما در زندگی روزمره، با موقعیتها و افراد مختلفی روبرو میشویم که بر روی افکار و رفتارهای ما تأثیر میگذارند. اما در برابر همه موقعیتها به یک شکل واکنش نشان نمیدهیم. ما همیشه با اعتماد به نفس و انعطافپذیر ظاهر نمیشویم. افراد متفاوت، با توجه به شناخت و ارزیابی خودشان از خود، دیگران و دنیا، به موقعیتها پاسخهای متفاوتی میدهند. این شناخت و ارزیابی، به طرحوارهها یا ذهنیت طرحوارهای ما بستگی دارد. طرحوارهها، مجموعهای از باورها، احساسات و خاطراتی هستند که ما در طول زندگی درباره خودمان، دیگران و دنیا ایجاد میکنیم.
ذهن انسان پیچیدگی های بسیاری دارد. ما در طول زندگی خود با انبوهی از اطلاعات، تجربیات و احساسات روبرو می شویم که همگی بر نحوه تفکر و رفتار ما در آینده تاثیر می گذارند. این تاثیرات گاهی به صورت مستقیم و آگاهانه و گاهی به صورت غیرمستقیم و ناخودآگاه بروز پیدا می کنند.
یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی که به درک بهتر این تاثیرات ناخودآگاه کمک می کند، ذهنیت های طرحواره ای است. در این مقاله از مرکز مشاوره طرحواره، به کاوش در این مفهوم خواهیم پرداخت.
ذهنیت های طرحواره ای چیست؟
ذهنیت های طرحواره ای الگوهای ذهنی هستند که در طول زندگی ما شکل می گیرند و بر نحوه ادراک، تفسیر و واکنش ما نسبت به رویدادها و موقعیت های مختلف تاثیر می گذارند.
این الگوها اغلب در دوران کودکی و بر اساس تجربیات اولیه ما با والدین، اطرافیان و محیط شکل می گیرند. برای مثال، کودکی که همواره مورد سرزنش و تحقیر قرار گرفته باشد، ممکن است در بزرگسالی ذهنیت طرحواره ای ” والد سرزنشگر” را در خود پرورش دهد. این ذهنیت باعث می شود که فرد همواره منتظر انتقاد و سرزنش دیگران باشد و حتی در صورت عدم وجود چنین انتقادی، خودش را مورد سرزنش قرار دهد.
ذهنیت های طرحواره ای می توانند سازگار یا ناسازگار باشند. ذهنیت های سازگار به ما کمک می کنند تا با دنیای اطراف خود به طور موثر ارتباط برقرار کنیم و روابط سالم و باثباتی داشته باشیم. اما ذهنیت های ناسازگار می توانند منجر به مشکلات روانی و رفتاری شوند.
انواع ذهنیت های طرحواره ای
ذهنیت های طرحواره ای را می توان به چند دسته کلی تقسیم کرد:
- ذهنیت های کودکانه: این ذهنیت ها بازتاب نیازهای برآورده نشده یا کمبودهای دوران کودکی ما هستند.
- ذهنیت کودک آسیب پذیر
- ذهنیت کودک خشمگین و عصبانی
- ذهنیت کودک تکانشی
- ذهنیت های والد ناکارآمد: این ذهنیت ها بازتاب رفتارها و نگرش های والدین یا مراقبت کنندگان ما در دوران کودکی هستند.
- ذهنیت والد سرزنشگر
- والد پرتوقع
- والد القا کننده احساس گناه
- ذهنیت های مقابله ای ناکارآمد: این ذهنیت ها الگوهای رفتاری ناسازگاری هستند که برای مقابله با ذهنیت های منفی شکل می گیرند.
- تسلیم و اطاعت
- انزواطلبی
- جبران افراطی
- ذهنیت بزرگسال سالم: این ذهنیت نشان دهنده الگوی ذهنی بالغ و سالمی است که فرد را قادر می سازد تا به طور موثر با مشکلات و چالش ها روبرو شود.
چگونه ذهنیت های طرحواره ای را شناسایی کنیم؟
این سوال یکی از سوالات پرتکرار در حوزه ذهنیت های طرحواره ای است. تشخیص دقیق ذهنیت های طرحواره ای نیازمند تخصص و تجربه یک روانشناس متخصص در حوزه طرحواره درمانی است. با این حال، برخی از نشانه ها می توانند به شما در جهت شناسایی ذهنیت های ناسازگار در خودتان کمک کنند:
- الگوهای رفتاری تکراری و ناسازگار
- احساسات منفی مداوم (غم، خشم، اضطراب)
- عزت نفس پایین
- مشکلات برقراری ارتباط موثر
- دشواری در مدیریت هیجانات
تست ذهنیت های طرحواره ای
برای سنجش اولیه ذهنیت های طرحواره ای می توانید از پرسشنامه های مخصوصی که توسط روانشناسان تدوین شده اند استفاده کنید. یکی از این پرسشنامه ها، پرسشنامه یانگ (Young Schema Questionnaire – YSQ) است که به صورت آنلاین نیز در دسترس است .
با این حال، توجه داشته باشید که نمره گذاری و تفسیر این پرسشنامه ها نیازمند تخصص و دانش روانشناسی است.
طرحوارههای ناسازگار، معمولا در دوران کودکی به دلیل برآورده نشدن نیازهای اصلی ما شکل میگیرند و در دوران بزرگسالی باعث ایجاد مشکلات روانی و اجتماعی میشوند. طرحوارهها به طور کلی به دو دسته سازگار و ناسازگار تقسیم میشوند. طرحوارههای ناسازگار، در زمانهای خاصی از زندگی ما فعال میشوند و باعث ایجاد حالتهای ذهنی و روحی خاصی میشوند که به آنها ذهنیت طرحوارهای گفته میشود.
در این مقاله از مرکز مشاوره طرحواره، قصد داریم که به معرفی و توضیح مفهوم ذهنیت طرحوارهای بپردازیم و انواع مختلف آن را شرح دهیم. همچنین، به بررسی راههای درمانی برای کمک به افرادی که دچار ذهنیتهای طرحوارهای ناکارآمد هستند، خواهیم پرداخت. امیدواریم که این مقاله، بتواند به شما در شناخت بهتر خود، دیگران و دنیا کمک کند و به شما انگیزه و امید بدهد که بتوانید طرحوارههای ناسازگار خود را تغییر دهید و زندگی سالمتر و شادتری داشته باشید.
انواع ذهنیت طرحوارهای
طرحوارهها، خود را با الگوهای فکری، احساسی و رفتاری متفاوتی نشان میدهند. مثلا فرد دارای طرحواره شکست با انجام دادن یک اشتباه شدیدا احساس غمگینی و درماندگی میکند، چون باور دارد که شکست خورده است یا ممکن است رفتار دیگری برای مقابله با طرحواره خود نشان دهد. فرض کنید خود را درگیر کارهای بسیار بزرگ کند و هر نوع اشتباهی را انکار کند. در مواردی فرد دارای طرحواره شکست، از انجام فعالیتهایی که باعث پیشرفت میشود اجتناب میکند زیرا ترس از شکست دارد و با این رفتار اجتنابی، از احتمال شکست و احساسات مربوط به آن فاصله میگیرد.
هر فرد ممکن است در طول زمان و در شرایط مختلف رفتارهای متفاوتی نشان دهد و احساسات و افکار متفاوتی را تجربه نماید. زمانی که طرحواره فعال میشود و فرد برای روبرو شدن با آن رفتار مقابلهای انجام میدهد، ذهنیت طرحوارهای به وجود میآید. ذهنیت طرحوارهای به ۴ دسته تقسیم میشود:
- ذهنیت طرحوارهای کودک
- ذهنیت طرحوارهای والد ناکارآمد
- ذهنیت طرحوارهای مقابلهای ناکارآمد
- ذهنیت طرحوارهای سالم
ذهنیت طرحوارهای کودک
در این مدل ذهنیت طرحوارهای، طرحوارههای اصلی و قدرتمند افراد بروز میکند. زمانی که طرحواره فعال شده احساسات شدیدی را ایجاد کند، ذهنیت کودکانه پدیدار میشود. هنگامی که فرد در ذهنیت طرحوارهای کودک قرار میگیرد رفتارهایی شبیه کودکان نشان میدهد. نکتهای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که رفتارهای کودکانه، رفتارهای کاملا طبیعی هستند اما زمانی که یک بزرگسال رفتار کودکانه انجام دهد رفتار نامناسبی تلقی میشود.
![ذهنیت طرحوارهای چیست و چگونه درمان میشود؟ 2 انواع ذهنیت طرحوارهای|مرکز مشاوره طرحواره](https://clinictarhvareh.com/wp-content/uploads/2024/01/Types-of-vulnerable-mentality.webp)
ذهنیت کودک آسیب پذیر
در حالت ذهنیت کودک آسیبپذیر، عواطف دردناک طرحواره به طور کامل تجربه میشود. به عنوان مثال فردی که طرحواره رها شدگی دارد زمانی که معشوقه اش او را ترک میکند غرق در احساسات افسردگی میشود. این ذهنیت از آن جهت کودک آسیب پذیر نامیده میشود که چون فرد در این ذهنیت، دردها و آسیب پذیری کودکانه را تجربه کرده و احساس درماندگی، ناتوانی و بیچارگی میکند.
ذهنیت کودک خشمگین و عصبانی
در ذهنیت کودک خشمگین، هیجان و احساس غالب فرد، خشم و عصبانیت است. اگر این ذهنیت در فردی وجود داشته باشد، ذهنیت کودک آسیب پذیر در او بلوکه میشود. وقتی که فرد در ذهنیت کودک خشمگین قرار میگیرد از قسمتهای آسیبپذیر خود در برابر احساسات طرحوارهای فعال شده، حمایت و حفاظت میکند.
ذهنیت کودک تکانشی
هنگامی که فرد در ذهنیت کودک تکانشگر قرار میگیرد، رفتارش شبیه کودکانی میشود که هر کاری دلشان میخواهد انجام میدهند، بدون توجه به عواقب کارهایشان، آنها را عملی کرده و دچار بینظمی میشوند. ذهنیت کودک تکانشی بی طاقت است و نمیتواند رضایت آنی را برای رسیدن به اهداف آتی به تاخیر بیاندازد. افرادی با ذهنیت کودک تکانشی، لوس، عصبانی، ناشکیبا، بیدقت، بیتوجه و بی ادب به نظر میرسند.
ذهنیتهای طرحوارهای والد ناکارآمد
ذهنیت طرحوارهای والد ناکارآمد نماد درونی شده والدین هستند. وقتی فرد در دوران کودکی تنبیه و سرزنش میشود، مورد بدرفتاری قرار میگیرد و برای تربیتش از سختگیری استفاده میشود؛ این رفتارها را به عنوان مدل ذهنی، درونیسازی میکند و سپس در طول زندگی، طوری با خود رفتار میکند که والدینش با او رفتار کردهاند.
راهکارهای مقابله با ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار
ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار می توانند زندگی ما را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهند. اما خبر خوب این است که با روش های درمانی مناسب می توان آنها را شناسایی، درک و تغییر داد.
طرحواره درمانی یکی از موثرترین روش های درمانی برای مقابله با ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار است. در این روش درمانی، فرد با کمک درمانگر به بررسی تجربیات دوران کودکی خود می پردازد و نحوه شکل گیری ذهنیت های طرحواره ای خود را درک می کند.
همچنین، درمانگر به فرد آموزش می دهد تا با استفاده از تکنیک های مختلف، الگوهای رفتاری و فکری ناسازگار خود را تغییر دهد و ذهنیت های سازگارتر را در خود پرورش دهد.
برخی از راهکارهای کلی برای مقابله با ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار عبارتند از:
- افزایش آگاهی: اولین قدم برای تغییر، افزایش آگاهی از وجود ذهنیت های طرحواره ای و تاثیر آنها بر زندگی ما است.
- جستجوی کمک تخصصی: مراجعه به یک روانشناس متخصص در حوزه طرحواره درمانی می تواند به شما در شناسایی و تغییر ذهنیت های ناسازگار کمک کند.
- تمرین ذهن آگاهی: ذهن آگاهی به شما کمک می کند تا افکار و احساسات خود را در لحظه حال مشاهده کنید و بدون قضاوت نسبت به آنها واکنش نشان دهید.
- تغییر الگوهای رفتاری: با شناسایی الگوهای رفتاری ناسازگار خود می توانید به طور آگاهانه آنها را تغییر دهید.
- جایگزینی افکار منفی: افکار منفی خود را با افکار واقع بینانه تر و مثبت تر جایگزین کنید.
- تقویت عزت نفس: عزت نفس پایین می تواند یکی از پیامدهای ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار باشد. تقویت عزت نفس می تواند به شما در مقابله با این ذهنیت ها کمک کند.
نقش ذهنیت های طرحواره ای در روابط
ذهنیت های طرحواره ای می توانند نقش مهمی در روابط ما با دیگران داشته باشند. برای مثال، فردی که ذهنیت طرحواره ای “ترک شدگی” دارد، ممکن است در روابط خود دائماً نگران رها شدن توسط طرف مقابل باشد. این نگرانی می تواند منجر به رفتارهای چسبنده و ناامن در او شود و در نهایت به تخریب رابطه منجر شود.
درک ذهنیت های طرحواره ای خود و طرف مقابل می تواند به شما در ایجاد روابط سالم تر و باثبات تر کمک کند.
ذهنیت های طرحواره ای در محل کار
ذهنیت های طرحواره ای همچنین می توانند بر عملکرد ما در محل کار تاثیر بگذارند. برای مثال، فردی که ذهنیت طرحواره ای “شکست” دارد، ممکن است در انجام وظایف خود با چالش روبرو شود و دائماً از شکست بترسد. این ترس می تواند منجر به تعلل، کم کاری و در نهایت عدم موفقیت در کار شود.
با شناسایی ذهنیت های طرحواره ای خود می توانید در جهت غلبه بر آنها تلاش کنید و عملکرد خود را در محل کار ارتقا دهید.
ذهنیت های طرحواره ای و سلامت روان
همانطور که قبلاً اشاره شد، ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار می توانند منجر به مشکلات روانی مختلفی از جمله افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد شوند.
درمان ذهنیت های طرحواره ای می تواند به طور قابل توجهی در بهبود سلامت روان افراد و ارتقا کیفیت زندگی آنها موثر باشد.
سوالات متداول
ذهنیت های طرحواره ای با چه چیزی فرق دارند؟
ذهنیت های طرحواره ای با طرحواره ها متفاوت هستند. طرحواره ها ساختارهای ذهنی عمیق تری هستند که در دوران کودکی شکل می گیرند و بر نحوه ادراک، تفسیر و واکنش ما نسبت به دنیا تاثیر می گذارند. ذهنیت های طرحواره ای، تجلیات و بازتاب های بیرونی طرحواره ها در لحظه حال هستند.
آیا ذهنیت های طرحواره ای قابل تغییر هستند؟
بله، ذهنیت های طرحواره ای با کمک روش های درمانی مناسب، به خصوص طرحواره درمانی، قابل تغییر هستند.
بهترین روش برای مقابله با ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار چیست؟
بهترین روش برای مقابله با ذهنیت های طرحواره ای ناسازگار، مراجعه به یک روانشناس متخصص در حوزه طرحواره درمانی و انجام طرحواره درمانی است.
آیا می توان ذهنیت های طرحواره ای را به تنهایی شناسایی و تغییر داد؟
شناسایی ذهنیت های طرحواره ای تا حدودی شناسایی شود .
ذهنیت والد پرتوقع
فردی که ذهنیت طرحوارهای والد پرتوقع را دارد، توقعات و انتظارات بالا و دستنیافتنی را نیز از خود انتظار دارد. او برای رسیدن به موفقیت و عملکرد، بیش از حد انتظار به خود فشار وارد میکند. فرد با ذهنیت والد پرتوقع به هیچوجه از عملکرد خود راضی نیست و دائما احساس ناکافی بودن میکند؛ او خود را دست کم گرفته و همیشه برای کامل بودن، بهترین و اول بودن تلاش میکند. این مدل ذهنیت، فرد را بد، ناقص و کم در نظر میگیرد و با ایجاد فشار برای دستاوردهای بیشتر، شخص را تحت استرس و فشار قرار میدهد.
ذهنیت والد سرزنش کننده
وقتی فرد به هر دلیلی دچار اشتباه شود یا طبق معیار والد پرتوقع موفق و عالی نباشد وارد ذهنیت والد سرزنش کننده میشود. این ذهنیت طرحوارهای شدیدا شخص را سرزنش میکند و از القاب منفی مانند موارد زیر استفاده میکند:
- تو به درد نخوری
- تو احمقی
- تو زشتی
- تو نباید استراحت کنی
- تو لیاقت نداری
- تو بهتره که بمیری
- و…
ذهنیت والد القا کننده احساس گناه
افرادی که در دوران کودکی، والدینشان باری بیشتر از آنچه در توان کودک بوده است به آنها تحمیل کردهاند، دچار ذهنیت والد القا کننده احساس گناه میشوند. این افراد احساس مسئولیت افراطی در قبال دیگران دارند. آنها احساس میکنند که دائما باید مراقب دیگران باشند. حتی اگر به قیمت نادیده گرفتن نیازهای خود باشد و اگر چنین کاری انجام ندهند احساس گناه میکنند.
ممکن است والدین این افراد ، در دوران کودکی بخاطر رعایت کردن برخی موارد به او احساس گناه داده باشند یا باری و منتی بر دوش کودک گذاشته باشند. به عنوان مثال والدین کودک به او گفتهاند: ما به خاطر تو در این زندگی ماندهایم و کودک احساس مسئولیت افراطی در قبال آنها کردهاست. همچنین برخی از پدر و مادرها با درد دل کردن با کودک و بیان مشکلات خود به کودک، این ذهنیت طرحوارهای را در او نهادینه کردهاند.
ذهنیت طرحوارهای مقابلهای ناکارآمد
در ذهنیتهای طرحوارهای کودک و والد، احساسات منفی شدیدی تجربه میشود. بنابراین افراد از روشهایی برای مدیریت و تنظیم این احساسات شدید استفاده میکنند؛ این روشها گرچه با احساسات منفی ثانویه همراه است اما از شدت خیلی کمتری برخوردار هستند. پس ذهنیتهای مقابله ای روشهایی برای کاهش احساسات منفی شدید ذهنیتهای کودک و والد هستند.
ذهنیتهای مقابلهای ناکارآمد به 3 دسته تقسیم بندی می شوند و با سه سبک مقابلهای تسلیم، اجتناب و جبران افراطی همخوانی دارند. ذهنیتهای مقابله ای ناکارآمد عبارتاند از:
1- تسلیم شده مطیع
2- محافظ بیتفاوت
3- جبران کننده افراطی
ذهنیتهای طرحوارهای سالم
ذهنیتهای طرحوارهای سالم نقطه مقابل ذهنیتهای طرحوارهای ناکارآمد هستند. در این نوع ذهنیت طرحوارهای، نیازهای فرد ارضا شده است؛ او نسبت به احساسات خود آگاه است و نسبت به تغییرات انعطاف پذیری دارد.
ذهنیت بزرگسال سالم
ذهنیت بزرگسال سالم، آگاه و منطقی بوده و به دنبال حل مسئله است. فرد دارای این ذهنیت، نسبت به نیازهای عاطفی خود آگاه است، در زندگی تعادل دارد، خودمختار است و مستقل عمل میکند. ذهنیت بزرگسال سالم به طور طبیعی در همه وجود دارد ولی ممکن است تحت تاثیر طرحوارهها و ذهنیتهای کودک، والد و مقابلهای ناکارآمد قرار بگیرد و عملکرد ضعیفی داشته باشد. طرحواره درمانگر با استفاده از طرحواره درمانی به افراد کمک میکند این بخش از وجودشان تقویت شود.
ویژگی ذهنیت بزرگسال سالم
ویژگیهای ذهنیت بزرگسال سالم به صورت زیر است:
هنگامی که فرد در این مدل ذهنی است، منطقی فکر میکند و بین نیازهای خود و دیگران تعادل برقرار میکند. در ذهنیت بزرگسال سالم، سلطه پذیری کنار میرود و فرد تسلیم خواسته دیگران نمیشود. او از رها شدگی نمیترسد و با رعایت اصول به طور منطقی به دیگران اعتماد میکند. فرد دارای این مدل ذهنی به دیگران اجازه میدهد به او عشق بورزند و او نیز دیگران را دوست دارد.
چنین شخصی از کودک آسیبپذیر درونش حمایت میکند، با او همدلی میکند و او را راهنمایی میکند. افراد دارای ذهنیت طرحوارهای بزرگسال، از طریق مخالفت و زیر سوال بردن پیامهای سمی ذهنیت والد ناکارآمد، آن را مهار میکند. افرادی با چنین ذهنیت سالمی، احساس کافی بودن میکنند و برای موفق شدن برنامهریزی میکنند و به آن پایبند هستند. در نتیجه چنین فردی می تواند به خودشکوفایی برسد.
ذهنیت کودک شاد
هنگام قرارگیری در ذهنیت کودک شاد، نیازهای عاطفی کاملا برآورده میشود و فرد احساس امنیت میکند. در این ذهنیت طرحوارهای، فرد خوشحال است و احساس دلبستگی عمیقی با اطرافیان خود دارد. او احساس تحسین شدن، محافظت شدن، معتبر شناخته شدن، ارزشمندی و شایستگی میکند. فرد در ذهنیت کودک شاد، به بازی و تفریح خودجوش میپردازد و از زندگی لذت کافی میبرد. ذهنیت کودک شاد نشانه عدم فعالسازی طرحوارههای ناسازگار اولیه است.
تکنیکها و مراحل درمان ذهنیت طرحوارهای
درمان ذهنیت طرحوارهای در ۷ مرحله انجام میگیرد:
۱- شناسایی و نام گذاری ذهنیتهای طرحوارهای بیمار
۲- کاوش درباره ریشه تحولی و ارزش انطباقی ذهنیت طرحوارهای
۳- ربط دادن ذهنیتهای طرحوارهای به مشکلات و علائم فعلی
۴- بررسی کردن مزایای تعدیل یا رها کردن ذهنیت طرحوارهای
۵- دسترسی به ذهنیت طرحوارهای کودک آسیب پذیر از طریق تصویرسازی
۶- برقراری گفت و گو بین ذهنیتهای طرحوارهای
۷- کمک به درمانجو برای به کارگیری ذهنیت سالم در زندگی خود
نتیجه گیری ذهنیت طرحوارهای
ذهنیت طرحوارهای در موقعیتهایی که طرحواره فعال شود، بروز پیدا میکند. ذهنیتهای طرحوارهای افکار، احساسات و رفتارهای قابل مشاهده فرد است که هر کدام یه یک طرحواره خاص مرتبط است. با شناسایی این ذهنیتها میتوانیم نسبت به طرحواره خود آگاه شویم و در جریان زندگی روزمره آنها را کنترل و مدیریت کنیم. طرحواره درمانگر به ما در این امر کمک میکند تا آگاهانه مسیر را طی کنیم. اگر سوالی درباره ذهنیت طرحوارهای و درمان آن داشتید میتوانید در قسمت نظرات بنویسید و یا با شماره تلفن مرکز مشاوره طرحواره تماس بگیرید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
طرحواره استحقاق چیست و چگونه به وجود میآید؟
طرحواره آسیب پذیری چیست؟ آشنایی با انواع تله آسیب پذیری
درباره طرحواره آسیبپذیری چه میدانید؟ تلهای که اگر درگیر آن باشید مدام نگران اتفاقات بد احتمالی برای خود و خانوادهتان هستید. دائم احساس اضطراب و ناامنی خواهید داشت و احساس میکنید که هر لحظه ممکن است اتفاق بدی بیفتد.
تله ایثار یا طرحواره ایثار چیست و از کجا ریشه می گیرد؟
“با اینکه همیشه سعیام رو میکنم تا خودخواه نباشم و به دیگران کمک کنم اما در نهایت هیچکس قدرم رو نمیدونه.” “احساس میکنم اطرافیانم ازم سواستفاده میکنن، خیلی استرس دارم و همیشه احساس خستگی میکنم.” اینها نمونه جملات یک فرد قربانی طرحواره ایثار است.
طرحواره نقص و شرم چیست؟ نشانههای تله نقص و شرم
آیا همیشه چهره خود را پنهان میکنید تا مبادا کسی درباره آن قضاوت کند؟ آیا در اکثر مواقع به علت ترس از تحقیر شدن، حرف خود را میخورید و کامل بیان نمیکنید؟
طرحواره شکست چیست و چگونه ایجاد میشود؟
طرحواره وابستگی و بیکفایتی چیست؟راههای رهایی از تله وابستگی
طرحواره وابستگی بیکفایتی، تله ناسازگاری است که باعث میشود فرد نتواند به طور مستقل تصمیمگیری کند و برخی فعالیتهای روزمره را به تنهایی انجام دهد. این عدم استقلال و حس بیکفایتی سبب وابستگی بیش از حد به دیگران میشود.
دیدگاهتان را بنویسید